Positieve organisatiecultuur: bewezen betere bedrijfsresultaten
Niet iedere organisatiecultuur is positief. Maar succes begint bij een effectieve cultuur waarin mensen “de dingen doen zoals we ze hier doen” op een manier die tot winst leidt zonder schade, dus duurzaam vol te houden. Wil je nog meer? Ontwikkel dan een positieve cultuur! Dat is niet soft, maar duidelijk en inspirerend. Het is bewezen dat het werkt - lees maar.
De effectieve cultuur
Als jullie organisatiecultuur niet alleen effectief is maar ook herkenbaar voor medewerkers en klanten, dan is dat zelfs nog beter. Dan geeft cultuur een organisatie een karakter; identiteit. Kotter en Heskett toonden aan dat zo’n cultuur het 20-30 procent beter doet dan de concurrentie in dezelfde markt die geen herkenbare cultuur heeft en minder standvastig volgens waarden en gewenst gedrag werkt.
De positieve cultuur
De positieve cultuur gaat veel verder dan alleen maar effectief en herkenbaar. Positief is buitengewoon productief en winstgevend, maar ook inspirerend. Kim Cameron van de University of Michigan onderzoekt al jaren "positieve organisaties". In zijn boek Positive Leadership identificeert Cameron vier kenmerken die high performance of “positieve deviantie” stimuleren: een positief werkklimaat, relaties, communicatie en positieve betekenis (zoals een inspirerende missie).
Kim Cameron (die ook het Concurrerende Waarden Model en de cultuurmeting ontwikkelde) vertelde mij dat zijn onderzoek naar positieve organisaties ontstond nadat hij een studie deed naar herstructurering met massa-ontslagen. “Bijna alle organisaties waar ontslagen vallen, gaan achteruit in prestaties en productiviteit. Dat komt doordat er meer conflict en wantrouwen ontstaat, angst. Maar zo’n 10-15% van de organisaties doen het beter na een herstructurering doordat ze zich bewust richten op “deugden” in de cultuur. Ze bedachten praktijken voor vergeving, compassie, dankbaarheid en integriteit. Mensen werden daardoor optimistischer en vergaven het management hun beslissing om collega’s te ontslaan. Het bewijs is eenduidig: als je positief leidinggeeft en het goede propageert - dan gaan de winst, de productie, de klanttevredenheid omhoog.”
Waarom positief zo goed werkt
Waarom is positiviteit winstgevend? Kort gezegd: mensen presteren beter als ze zich goed, gewaardeerd en positief voelen. Je zelfvertrouwen en creativiteit nemen toe - en als er dan toch iets fout gaat, is het makkelijker om optimistisch te blijven. Positiviteit is ook bevorderlijk voor relaties en communicatie. Je bent opener en meer geneigd tot delen. Terwijl je je vaak afsluit als je je slecht voelt.
Barbara Frederickson onderzocht het effect van positieve emoties (1998). “Het verbreedt het gedragsrepertoire en de veerkracht van mensen”. Negatieve emoties versmallen de mogelijkheden die je ziet en wat je aankan. Een positieve werksfeer bouwt en verbreedt de organisatie omdat het mensen creatief, veerkrachtig en innovatief maakt.
In een positief werkklimaat zul je meer medewerkers vinden met een optimistische houding. De organisatieprestaties gaan er substantieel van omhoog, ontdekten Mathieu & Zajac (1990). Mensen die zich richten op wat ze goed kunnen (in plaats van wat ze niet kunnen) vertonen “positief-deviante” prestaties (Clifton & Harter, 2003).
Positieve relaties versterken wat iemand emotioneel aankan bij tegenslag (Heaphy, 2007), en stimuleren de veerkracht (Dutton & Heaphy 2003). Het leidt ook tot meer creativiteit, openheid, en vertrouwen (Pratt & Dirks 2007).
Baker & Dutton bewezen dat positieve relaties tot meer energie leiden, tot meer leren, samenwerken, benutten van hulpbronnen, kostenreductie, tijdsbesparing en ontwikkeling in organisaties.
Daarnaast versterken goede relaties de productiviteit en prestaties (Buckingham & Clifton, 2001; Dutton 2003, Lawler 2003).
Positieve toppresteerders
Er is nog meer fascinerend onderzoek om de skeptici te overtuigen. Losada en Heaphy [4] voorspelden na onderzoek de organisatieresultaten aan de hand van de ratio tussen positieve en negatieve opmerkingen in zestig bestuursvergaderingen. Positief staat voor: het uitspreken van waardering, steun, goedkeuring, complimenten. Negatief is het uitspreken van kritiek, afkeuring, of het afdoen/wegwuiven van wat de ander zegt.
Vijftien teams waren toppresteerders, zesentwintig gemiddeld en negentien scoorden laag. Wat het verschil maakte was de ratio tussen positieve en negatieve opmerkingen.
De top teams zeiden 5,6 positieve dingen voor iedere negatieve opmerking. Gemiddelde teams hadden een ratio van 1,85 tot 1, de slechte teams scoorden 0.36 positieve opmerkingen voor iedere negatieve.
De laag presterende bedrijven zeiden ook meer dan ze vroegen: vijf vragen op iedere 100 mededelingen of stellingen. De beter scorende bedrijven hadden managementteams die meer vragen stelden aan elkaar: evenveel vragen als mededelingen.
Dit onderzoek laat zien dat high-performance organisaties meer positieve communicatie hebben dan slechter presterende organisaties. Je hoeft dus helemaal geen harde, ijzeren, heldhaftige leider te zijn om je mensen hun beste beentje te laten voorzetten.
Wharton-professor Adam Grant beschrijft gelijksoortig onderzoek in zijn boek Give and Take – Why helping others drives our success. Hij laat zien dat genereuze en “aardige” leidinggevenden de resultaten van teams en organisaties voorspellen. “Gevers” die anderen helpen, dragen bij aan een positieve cultuur die vervolgens beter presteert.
Return on Investment van cultuur
Wie kan het zich veroorloven om niet aan cultuur te werken? We kunnen de kosten van verziekte culturen, en de winst van positieve, als volgt samenvatten:
Een giftige, verziekte cultuur: werknemers ervaren pesten en intimidatie en het productiviteitsverlies kan oplopen tot 40%, volgens Sutton (Stanford University). (Zie ook mijn eerdere blog over de negatieve organisatiecultuur).
Een harde, gehaaste cultuur: Porath en Pearson lieten zien dat onbeschoftheid en hardheid op het werk mensen demoraliseert. Het geschatte productiviteitsverlies kost circa 12000 euro per werknemer per jaar.
Een herkenbare en effectieve cultuur: Kotter en Heskett toonden aan dat een effectieve cultuur het 20-30 procent beter doet dan de concurrentie in dezelfde markt zonder herkenbare cultuur.
Een positieve, productieve cultuur: Cameron ontdekte in zijn onderzoek dat een positief klimaat, relaties, communicatie en betekenis leiden tot “positieve deviantie” ofwel “high performance” - wat de cijfers kan verhogen met 30-40%
Als je “alleen maar” de onverschilligheid uit de cultuur haalt, kun je 20% meer resultaten bereiken. Als je een positieve cultuur ontwikkelt, kun je 20-40% groei tegemoet zien.
Wat kunnen jullie besparen en winnen door de cultuur positief en productief te maken? Let op: dat is niet hetzelfde als soft en zijig. Positief betekent duidelijk, motiverend, gericht op wat er wél werkt, met respect en professionaliteit. Daar kijken we naar in de volgende blog.
Meer weten en zelf je organisatiecultuur verbeteren? Benut de OCAI cultuurmeting en bestel het boek “Cultuur doe je zelf - Concreet aan de slag met organisatiecultuur” van Marcella Bremer bij:
Het Engelstalige boek "Developing a Positive Culture" is te koop als Kindle bij Amazon en als paperback bij
© Marcella Bremer, 2021. Alle rechten voorbehouden.
Schrijf je in op de nieuwsbrief én download de paper over Positieve Cultuur: wat zijn de vier elementen van een positieve, productieve organisatiecultuur? Werk kan echt beter en leuker!
We voldoen aan de AVG. Je gegevens zijn veilig.