Organisatiecultuur: start een positieve beweging
Heb je zin om te werken in een positieve cultuur? Start dan met het ontwikkelen van cultuur. Ja, echt! Je hoeft niet per se te wachten op het managementteam of je leidinggevende. Die kunnen zeker helpen, maar ieder teamlid maakt verschil en kan de verandering beginnen bij zichzelf en directe collega’s. Hoe dat werkt? Start een sociale beweging.
Wil je eerst meer weten, lees dan nog even dit artikel waarom een positieve cultuur zo belangrijk is en wat het inhoudt.
Als je denkt dat je zelf de cultuur niet kunt beïnvloeden, dan denk je vanuit de mechanistische mindset; het denken uit het industriële tijdperk. Dat gaat bijna vanzelf, omdat er ermee zijn opgevoed en getraind. Je ziet de organisatie als top-down piramide. De leidinggevenden weten het beter en vertellen de anderen wat ze moeten doen en controleren hun werk.
De recentere organische mindset past echter goed bij ons dynamische VOCA-tijdperk: Volatiel, Onzeker, Complex, Ambigu. Vanuit het organisch denken zijn organisaties een netwerk van leiders en professionals die samenwerken om een gedeeld, inspirerend doel te bereiken. Informatie stroomt alle kanten op, leiders vertellen de anderen niet precies wat en hoe ze moeten werken, maar coördineren en faciliteren de anderen zodat ze hun doel bereiken. De organisatie ontwikkelt zich dynamisch, in voortdurende acties en interacties.
Benut het netwerk
Het kan nuttig zijn om organisaties zowel als piramide en netwerk te zien. Maar als je een positieve cultuur wil ontwikkelen, dan zijn de netwerk-eigenschappen onmisbaar. Daarvoor hoef je zelfs niet te wachten op het management, want een netwerk heeft geen boven- en onderkant. In een netwerk kan verandering overal beginnen - dus ook in jouw team. Jouw team kan de andere teams inspireren. Het team is de kern van positieve culturen.
Het onderzoek van Scully, Creed en Rao toont de netwerk-aard van organisaties en laat zien dat veranderingen vaak het resultaat zijn van een “sociale beweging” binnen de organisatie. Vergelijk dat bijvoorbeeld met de bewegingen die op social media ontstaan waar mensen elkaar beïnvloeden. Onderzoek van Mayer Zald laat zien dat verandering in een netwerk overal kan beginnen. Verbetering kan in jouw team beginnen en de anderen beïnvloeden. In een organisatiesysteem kunnen kleine acties grote impact hebben, als ze maar consequent voorkomen en anderen ze ook gaan kopiëren. Want cultuur is een eindeloze cirkel van elkaar kopiëren (en als dat niet naar wens gaat: coachen en corrigeren) zodat “we het allemaal doen zoals we de dingen hier doen”. Dat is hier normaal.
Start een positieve vibe
Een sociale beweging ontstaat schijnbaar spontaan doordat het denken en doen van een groeiende groep mensen verandert: ze ontwikkelen nieuwe inzichten, beïnvloeden elkaar en gaan daarnaar handelen.
Het is een bron van innovatie en helpt organisaties om zich snel aan te passen, zoals David en White beschrijven in hun boek Changing your company from the inside out. Ze adviseren iedereen die iets wil veranderen om een sociale beweging te beginnen.
Een sociale beweging klinkt misschien clandestien, maar we beïnvloeden onze collega’s ook nu al dagelijks, bewust of niet. Je werkt in een veld vol invloeden (hele en halve feiten, meningen, emoties, vooroordelen) in plaats van in afgebakende hokjes met puur-rationele collega’s. Je kunt dat veld bewust en ethisch beïnvloeden tot een positieve cultuur die de organisatie en alle leden ten goede komt.
Het helpt dus om je organisatie of team als een netwerk te zien. Iedere interactie is een kans tot beïnvloeding: ga ik akkoord of niet-akkoord met de huidige cultuur? En hoe doe ik het dan beter? Als een collega mijn positieve interacties kopieert en meedoet, verspreiden we nieuwe, positieve interacties met zijn tweeën.
Positieve interacties
Je kunt dus verschil maken, zeker bij je directe collega’s. Het is een kwestie van beginnen, uitproberen en volhouden. Daarvoor heb je geen toestemming of budget nodig. Ik noem dit Interactie Interventies, of positieve interacties.
Een interactie interventie is wat je zegt, vraagt of doet om de cultuur positiever te maken, ongeacht je positie, zonder dat je toestemming of middelen nodig hebt.
In mijn nieuwe boek “Cultuur doe je samen!” werken we met vier soorten interacties: vragen, luisteren, delen en reageren.
Het effect van interacties wordt vaak onderschat. Als je bepaalde (inter)acties consequent volhoudt, kunnen deze kleine aanpassingen namelijk “grote verandering” op gang brengen.
Een voorbeeld: Als je als leidinggevende tijdens teamoverleg niet stellig vertelt hoe het zit en open vragen gaat stellen, dan worden mensen actiever. Ze gaan nadenken over antwoorden, komen met ideeën en gaan zelf meer vragen stellen. Je nodigt door vragen uit tot interactie en dat ga je merken aan de energie in het overleg, als je het oprecht doet. Jullie kunnen versteld staan van wat er bedacht en uitgevoerd wordt als je elkaar betere vragen stelt - en hoe dat de teamcultuur verandert: wat je kunt delen, hoe je elkaar kunt helpen te verbeteren, hoe het gevoel van samen-aan-een-doel werken opkomt, in combinatie met eigen verantwoordelijkheid nemen. Het kleine gedrag “meer en betere vragen stellen” zie je na verloop van tijd terug in de kwartaalcijfers van je team.
Dit is je invloed als persoon op een klein team: je kunt je (inter)acties positief maken. Je begint zonder de organisatie overhoop te halen. Je kunt experimenteren met wat wel en niet werkt, en je kunt beginnen om jouw bijdrage aan de cultuur te veranderen. Cultuur doe je immers zelf. Mijn nieuwe boek Cultuur doe je samen! laat je zien hoe je dat doet.
© Marcella Bremer, 2022. Alle rechten voorbehouden.
Bestel het boek "Positieve Cultuur Doe Je Samen" nu bij Managementboek, Bol, Bruna, Libris of Amazon.
Abonneer je op de updates van deze blog. Download daarna direct de paper over Positieve Cultuur. Werk kan echt beter en leuker!
Dinsdag 4 oktober 2022: online Workshop #Organisatiecultuur, gebaseerd op mijn boek Cultuur Doe Je Zelf! Doe je mee? Wees snel want er zijn beperkte plaatsen zodat er tijd is voor ieders vragen en cases. Info en inschrijven doe je hier.
Bestel het boek “Cultuur doe je zelf - Concreet aan de slag met organisatiecultuur” bij:
Schrijf je in op de nieuwsbrief én download de paper over Positieve Cultuur: wat zijn de vier elementen van een positieve, productieve organisatiecultuur? Werk kan echt beter en leuker!
We voldoen aan de AVG. Je gegevens zijn veilig.